Προστατευόμενοι Φυσικοί Σχηματισμοί στην περιοχή του Ψηλορείτη, τοποθεσία «Πετραδολάκια» Δήμου Ανωγείων

Το σύνολο δεδομένων περιέχει ιστορικά δεδομένα της Πρώην Δασικής Υπηρεσίας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης έως 31.05.2022.

Με το ΦΕΚ 250/τ.Δ'/2020 δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης η απόφαση της Συντονίστριας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης "Χαρακτηρισμός ως Προστατευόμενων Φυσικών Σχηματισμών (Protected Natural Formations) εδαφικών επιφανειών - θέσεων Μικρο-Αποθέματος του είδους Horstrissea dolinicola, συνολικού εμβαδού 38.076,31 τ.μ., που βρίσκονται στην τοποθεσία «Πετραδολάκια» όρους Ίδη – Ψηλορείτη, Δήμου Ανωγείων, Π.Ε. Ρεθύμνου Κρήτης".

Η απόφαση για την προστασία και διατήρηση του σπάνιου φυτού της Κρήτης ήρθε να επισφραγίσει τη συνεργασία Δασικής υπηρεσίας Ρεθύμνου και Διεύθυνσης Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης με το Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων, το Πολυτεχνείο Κρήτης και το Δήμο Ανωγείων από το 2018 έως σήμερα.

Το φυτό Horstrissea dolinicola είναι ενδημικό της Ελλάδας με πολύ περιορισμένη γεωγραφική εξάπλωση και, μέχρι σήμερα, δεν έχει βρεθεί πουθενά αλλού παρά μόνο στην περιοχή Πετραδολάκια του Δήμου Ανωγείων Ρεθύμνου. Φύεται σε γειτονικές δολίνες, σε υψόμετρο 1500 μ στον Ψηλορείτη, εντός της περιοχής NATURA 2000-GR4330005 Όρος Ίδη (Βορίζια, Γερανοί, Καλή Μαδάρα). Στην περιοχή εντοπίζονται και άλλα μοναδικά και απειλούμενα είδη φυτών, έχουν ήδη καταγραφεί 51 ταξινομικές μονάδες (taxa) εκ των οποίων οι 22 είναι ενδημικές, όπως το Polygonum idaeum Hayek που, σύμφωνα με τον Ερυθρό Κατάλογο Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας (1995), θεωρείται ως Τρωτό (Vulnerable) και καλύπτει εκτενείς θέσεις μέσα σε δολίνες στην περιοχή Πετραδολάκια.

Ο χαρακτηρισμός αυτών των εκτάσεων ως Προστατευόμενοι Φυσικοί Σχηματισμοί, λόγω της ιδιαίτερης οικολογικής, επιστημονικής και αισθητικής τους αξίας, δημιουργεί ένα ασφαλές θεσμικό πλαίσιο για την προστασία, διατήρηση, αναγέννηση και διάσωση του αυτοφυούς στενό- ενδημικού φυτικού είδους Horstrissea dolinicola καθώς και της ευρύτερης βιοκοινότητας και του οικοτόπου  ως μοναδικό βιογενετικό απόθεμα και σπάνιο είδος της αυτοφυούς Κρητικής χλωρίδας. Επιπλέον, θα συμβάλλει στην εξέλιξη των φυσικών οικοσυστημάτων γενικότερα, την ποικιλομορφία και ιδιαιτερότητά τους, προστατεύοντας τη βιοποικιλότητα και ενισχύοντας την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση, τη βελτίωση της επιστημονικής γνώσης και την προαγωγή της δασικής αναψυχής. Στην απόφαση περιέχονται βασικές κατευθύνσεις διαχείρισης και λήψη συγκεκριμένων μέτρων, με στόχο πάντα την προστασία και διατήρηση του είδους και του γένους του.

Η διαχείριση των Προστατευόμενων Φυσικών Σχηματισμών ανατίθεται, σύμφωνα με την απόφαση της Συντονίστριας, στη Διεύθυνση Δασών Ρεθύμνου της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης η οποία θα συνεπικουρείται από φορείς και συλλογικά όργανα που δραστηριοποιούνται σχετικά με την προστασία και ανάδειξη της περιοχής του Ψηλορείτη.